Dialog z rynkiem
Odpowiedzią na szybko zmieniające się potrzeby rynku pracy jest rozwijanie krótkich form kształcenia, takich jak studia podyplomowe, kursy, szkolenia oraz mikropoświadczenia[1] – mówi prof. dr hab. inż. KRZYSZTOF ZAREMBA, rektor Politechniki Warszawskiej (PW).
Jak Politechnika Warszawska przygotowuje studentów do kariery zawodowej?
Pozostajemy w stałym dialogu z pracodawcami, którzy angażują się we współorganizację projektów, spotkań i wydarzeń dla studentów PW. W naszej uczelni przedstawiciele przedsiębiorstw i instytucji zainteresowanych kandydatami z PW kooperują z wydziałami, Biurem Karier, Samorządem Studentów, kołami naukowymi i innymi organizacjami studenckimi. W ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 realizowaliśmy projekt „NERW PW. Nauka – Edukacja – Rozwój – Współpraca”. Zmierzał on do poprawy jakości funkcjonowania Politechniki Warszawskiej zarówno w obszarze kształcenia, jak i zarządzania. Jednym z najważniejszych jego celów było dostosowanie oferty dydaktycznej uczelni do potrzeb rynku pracy. Zamierzamy to osiągnąć poprzez wdrożenie kompleksowego programu działań na rzecz realizacji kształcenia zorientowanego na studenta. Obecnie, realizując to założenie, uruchomiliśmy tzw. studia ID, gdzie student pracuje pod opieką tutorów wspierających go w rozwoju.
Przewagi w poszukiwaniu pracy
Dostosowanie wykształcenia do potrzeb pracodawców to główny temat Europejskiego Roku Umiejętności. Co jeszcze absolwentowi może zapewnić przewagę przy poszukiwaniu pracy?
W ostatnich latach realizujemy coraz więcej inicjatyw związanych z rozwojem umiejętności studentów, które są istotne na rynku pracy. Kwalifikacje i umiejętności branżowe to podstawa. Jednakże nasi absolwenci oraz pracodawcy, którzy z nami współpracują, uważają, że przewagę na rynku pracy zapewnia wysoki poziom kompetencji miękkich. Decydujące są m.in.: umiejętność pracy w zespole, wielozadaniowość, efektywna komunikacja, analityczne myślenie czy otwartość na zmiany.
Praktyka pokazuje, że absolwenci Politechniki Warszawskiej przyjmują rolę ambasadorów Alma Mater i rekomendują młodszych kolegów jako atrakcyjnych kandydatów na staże i do pracy
Śledzenie losów absolwentów może dostarczać cennej wiedzy. Czy Politechnika Warszawska prowadzi taki monitoring?
Od 2012 r. realizujemy badanie pod nazwą Monitoring Karier Zawodowych Absolwentów PW. Absolwenci dzielą się w nim opinią na temat ukończonych studiów, a także informacjami dotyczącymi sytuacji na rynku pracy. Dzięki temu uzyskujemy wiedzę przydatną do poprawy jakości kształcenia na Politechnice Warszawskiej. Ponadto wyniki badania pomagają nam tworzyć odpowiednie programy wsparcia obecnych i przyszłych studentów. Sprawdzamy, w jakim stopniu poziom kompetencji absolwentów spełnia oczekiwania pracodawców oraz w jakich branżach najczęściej rozwijają karierę zawodową osoby z dyplomem PW. Na bieżąco analizujemy również raporty z badań rynku pracy, które realizują zewnętrzne podmioty, np. coroczne Ogólnopolskie Badania Wynagrodzeń.
Pracodawcy szukają absolwentów Politechniki Warszawskiej
Czy dyplom Politechniki Warszawskiej ułatwia znalezienie pracy?
W ramach wspominanego badania (Monitoring Karier Zawodowych Absolwentów PW) pytamy absolwentów, jak długo szukali pracy. Z ostatniego raportu wynika, że blisko 1/3 respondentów nie szukała pracy – zostali zatrudnieni z inicjatywy pracodawcy lub firmy HR. Kolejna grupa prawie 40 proc. absolwentów rozpoczęła pracę w czasie krótszym niż miesiąc od otrzymania dyplomu Politechniki Warszawskiej. W większości ukończone kierunki studiów pokrywają się specjalizacją pracy zawodowej. Ponad 75 proc. respondentów swoją karierę zawodową realizuje w obszarach związanych z uzyskanym na PW wykształceniem.
Zdobywanie wiedzy łączy się w jakimś sensie z przesuwaniem granic poznania. Może się to odbywać także w bardziej fizycznym znaczeniu. Uczelnia bierze udział we wspólnych europejskich inicjatywach.
Tak, oczywiście, bierzemy udział w takich inicjatywach. Do jednej z najważniejszych należy uczestnictwo w konsorcjum ENHANCE, które łączy europejskie uczelnie techniczne i przyrodnicze. Takie działania pozwalają studentom np. zaliczyć jeden semestr studiów na naszej uczelni, drugi w Zurychu, a trzeci w Göteborgu. To znakomicie buduje międzynarodowe relacje na każdym poziomie – i tym instytucjonalnym, i personalnym.
Studenci w związku z tym szukają swoich szans na budowanie kariery za granicą?
Z Monitoringu Karier Zawodowych Absolwentów PW wynika, że 91 proc. z nich pozostaje na polskim rynku pracy, około 9 proc. decyduje się na pracę poza Polską. Kraje, które studenci najczęściej wybierają na miejsce pracy, to Niemcy, Holandia, Dania, Szwajcaria oraz Stany Zjednoczone.
Relacje nauki i świata biznesu
Uczelnia kształci świetnych specjalistów, ale czy nasi pracodawcy wiedzą, jak wykorzystać ich potencjał?
Pracodawcy coraz lepiej się orientują, jakie są efekty kształcenia na poszczególnych uczelniach. Również swoją ofertę dopasowują do umiejętności, kwalifikacji i potrzeb kandydatów z PW. Praktyka pokazuje, że absolwenci Politechniki Warszawskiej przyjmują rolę ambasadorów Alma Mater i rekomendują młodszych kolegów jako atrakcyjnych kandydatów na staże i do pracy. Po prostu wiedzą, jakimi mocnymi stronami i przygotowaniem branżowym charakteryzują się osoby z dyplomem PW. Sumując te fakty, mogę powiedzieć, że obserwujemy znaczący rozwój kooperacji na linii doktoranci, młodzi naukowcy – świat biznesu. Potencjał ekspertów kształconych na Politechnice Warszawskiej jest dostrzegany i analizowany na wielu poziomach zarówno przez pracodawców, jak i przez środowisko naukowe.
Jak Politechnika Warszawska reaguje na dynamiczne zmiany na rynku pracy w ostatnich latach?
Modyfikacji dokonujemy każdego roku. I tak np. w 2022 r. wprowadziliśmy zmiany w 23 programach studiów oraz utworzyliśmy dwa nowe kierunki studiów – matematyka i analiza danych (studia II stopnia, profil ogólnoakademicki) oraz cyberbezpieczeństwo (studia II stopnia, profil ogólnoakademicki). Jeden kierunek jest w trakcie tworzenia – przemysłowe zastosowania informatyki (studia I stopnia, profil praktyczny, filia w Płocku). Do maja 2023 r. wprowadziliśmy zmiany w siedmiu programach studiów, a kolejnych sześć właśnie modyfikujemy. Ponadto utworzyliśmy nowe kierunki studiów – administracja zarządcza (studia I i II stopnia, profil ogólnoakademicki) i inżynieria internetu rzeczy (studia II stopnia, profil ogólnoakademicki). Dodatkowo w trakcie procedury utworzenia są dwa kierunki studiów – inżynieria środowiska (studia II stopnia, profil ogólnoakademicki, filia w Płocku) oraz urbanistyka (studia II stopnia, profil ogólnoakademicki).
Kursy mają przyszłość
Zmiany na rynku pracy bywają zaskakujące. Jak reagować na sytuację, w której wiedza i umiejętności w chwili zakończenia studiów nie do końca przystają do potrzeb pracodawców?
Obecnie ustalanie programów studiów, w tym wprowadzanie w nich zmian, należy do kompetencji senatu uczelni lub innego organu PW określonego w statucie. Modyfikacji w programach studiów mogą być dokonywane od nowego cyklu kształcenia. Oznacza to, że ustalona ścieżka kształcenia studentów, którzy rozpoczęli naukę w danym roku akademickim, nie może się zmienić aż do ukończenia studiów przez dany rocznik. W trakcie cyklu kształcenia w programach studiów mogą być wprowadzane wyłącznie zmiany w doborze treści. Należy zatem uwzględniać najnowsze osiągnięcia naukowe, artystyczne lub związane z działalnością zawodową. Niektóre treści są usuwane ze względu na nieprawidłowości stwierdzone przez Polską Komisję Akredytacyjną. Czasem program studiów wymaga dostosowania do zmian w powszechnie obowiązujących przepisach.
Wydaje się, że odpowiedzią na szybko zmieniające się potrzeby rynku pracy jest rozwijanie krótkich form kształcenia. Należą do nich np. studia podyplomowe, kursy, szkolenia oraz mikropoświadczenia. Szczególnie ta ostatnia forma zasługuje na uwagę. Mikropoświadczenie uzyskuje się w wyniku zdobycia określonej wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych przy niewielkim nakładzie nauki. Ale uzyskane efekty odpowiadają potrzebom społecznym, osobistym, kulturowym lub wymaganiom rynku pracy.
Dziękujemy za rozmowę.
Więcej o Europejskim Roku Umiejętności
Zobacz rozmowę z rektorem Akademii Leona Koźmińskiego
Zobacz rozmowę z rektorem Uniwersytetu Warszawskiego
[1] Mikropoświadczenia są cyfrowym potwierdzeniem ukończenia intensywnych kursów czy szkoleń. Poświadczają zdobycie umiejętności ocenione na podstawie przejrzystych kryteriów.