Izba Pamięci i Tradycji Rybackich w Serocku

Początki Serocka zbiegają się z narodzinami polskiej państwowości. Mniej więcej w czasie, gdy Mieszko I przyjął chrzest, na wzniesieniu, u zbiegu dwóch rzek – Narwi i Bugu – powstał gród. Niedługo potem przebiegał tędy wielki szlak handlowy z Gdańska i Torunia na Ruś. Pamięć o bogatej historii tego miejsca pielęgnowana jest w lokalnej Izbie Pamięci i Tradycji Rybackich, utworzonej dzięki funduszom europejskim.

Jej otwarcie w 2017 r. uświetniło obchody 600-lecia nadania praw miejskich Serockowi. Obiekt powstał w dwóch etapach. Najpierw wyremontowano i zaadaptowano na potrzeby placówki budynek przy ul. Świętego Wojciecha. Wpisany do rejestru zabytków parterowy drewniany dom został zbudowany w drugiej połowie XIX w. z przeznaczeniem na szkołę. Budynek stoi pomiędzy najważniejszymi dla historii Serocka miejscami – prostokątnym rynkiem, gotyckim kościołem pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny i średniowiecznym grodziskiem Barbarka, usytuowanym naprzeciwko miejsca, w którym Bug i Narew łączą swoje wody.

Informacje przez prezentacje

Następnie ze wsparciem funduszy europejskich zrealizowano projekt polegający na wyposażeniu nowo powstałej izby w meble, szklane prezentery, gabloty i regały wystawiennicze, a także dziewięć monitorów dotykowych (w tym 84-calowy), dwa projektory oraz stół dotykowy. Zakupione zostały również aplikacje multimedialne, tablica magnetyczna i album fotograficzny oraz audioprzewodniki, przeznaczone przede wszystkim dla osób słabowidzących.

Tak duża liczba urządzeń multimedialnych wskazuje, że serocka izba pamięci to nie klasyczne muzeum, lecz raczej miejsce, w którym można zarówno zobaczyć interesujące eksponaty, jak i przede wszystkim poszerzyć swoją wiedzę na temat Serocka, nie tylko zresztą jego bogatych tradycji rybackich. – To, co nas wyróżnia, to multimedia. Jest to bardzo atrakcyjna forma przekazu dla odbiorcy, a dla samej Izby – możliwość przedstawienia obszernego materiału na stosunkowo niewielkiej przestrzeni – tłumaczy Marlena Strojecka, inspektor ds. obsługi Izby Pamięci i Tradycji Rybackich w Urzędzie Miasta i Gminy w Serocku. – Skupiamy się przede wszystkim na przekazaniu informacji, opowiedzeniu historii miasta i okolicy, przybliżeniu dziejów ludzi związanych z regionem. W zależności od zainteresowań każdy znajdzie coś, co go zaciekawi – dodaje. Nowocześnie i ciekawie prezentowane informacje wzbogacone są licznymi fotografiami i skanami różnego rodzaju dokumentów pochodzących z archiwów i muzeów z całego kraju.Jednym z nich jest np. kopia dokumentu Władysława IV z 1633 r., w którym król potwierdza nadanie przywilejów dla cechu rybaków i retmanów, czyli starszych flisaków, który wówczas funkcjonował w Serocku. Na każdym z dziewięciu monitorów wyświetlane są informacje na inny temat. Archeologia, Kościół, Gród, Miasto, Flisacy, Społeczność Żydowska, Zasłużeni dla Serocka, II Wojna Światowa oraz Zegrze to tytuły prezentacji przybliżających długą i ciekawą historię jednego z ważniejszych grodów średniowiecznego Mazowsza.

• 

• 

• 

• 

• 

W Izbie są również eksponaty w tradycyjnym znaczeniu tego słowa. Większość z nich przekazali mieszkańcy Serocka i okolic, z których wielu wywodzi się z rodzin flisackich lub rybackich. Zbiory uzupełniają kopie artefaktów odnalezionych na terenie gminy w trakcie badań archeologicznych.

Z miłości do miasta

Serock nie miał wcześniej żadnego obiektu, który pełniłby funkcję muzeum czy izby tradycji. Dziś jest to ważny element tożsamości mieszkańców miasta, którzy licznie odwiedzają to miejsce – zarówno indywidualnie, jak i w zorganizowanych grupach. Nowa placówka jest także wykorzystywana w edukacji regionalnej dzieci i młodzieży. W ramach zajęć szkolnych przekazywana jest tu wiedza o historii i dziedzictwie kulturowym okolicy.

Jednak większość gości to turyści z różnych części Polski, Europy, a nawet krajów pozaeuropejskich – z Izraela, Stanów Zjednoczonych, a nawet Argentyny. Izba stała się więc ważnym punktem na turystycznej mapie okolicy, chętnie odwiedzanym głównie z powodu walorów krajobrazowych i sąsiedztwa Jeziora Zegrzyńskiego. – Jednym z celów projektu było stworzenie miejsca, które wykorzysta historyczny potencjał naszej gminy i poprzez swoje działania zapewni promocję regionowi i przyciągnie turystów. Proces ten jest długofalowy, już dziś jednak zauważamy, że cel osiągamy – podkreśla Marlena Strojecka.

• 

• 

• 

• 

Z jednej więc strony Izba Pamięci i Tradycji Rybackich podnosi atrakcyjność turystyczną Serocka. Z drugiej zaś pielęgnuje poczucie dumy i tożsamości jego mieszkańców, będąc dla nich ważnym miejscem, w którym nie tylko pamięta się o historii, ale też buduje przyszłość.

– Choć może zabrzmieć to patetycznie, pomysł na utworzenie Izby Pamięci i Tradycji Rybackich w Serocku powstał z miłości. Z miłości do miasta i jego mieszkańców, z poczucia dumy z powodu długiej i bogatej historii, z potrzeby upamiętnienia miejsc, wydarzeń i ludzi związanych z miastem i gminą Serock. Pomysł nie pojawił się nagle, istniał od wielu lat, dojrzewał i czekał na splot sprzyjających okoliczności. A tym niewątpliwie było pozyskanie funduszy, które pomogły zrealizować marzenie – mówi Marlena Strojecka.

Marek Rokita